Neuronale ceroid lipofuscinose 8 (CLN8-gen, Engelse setter)

Neuronale ceroïde lipofuscinose 8 (NCL8) is een zeldzame neurodegeneratieve ziekte die is vastgesteld bij sommige hondenrassen, waaronder de Engelse Setter. Deze ziekte wordt veroorzaakt door mutaties in het CLN8-gen, dat een eiwit produceert dat betrokken is bij lipidetransport en lysosoomfunctie.

Symptomen

Honden die lijden aan LCN8 vertonen meestal al op jonge leeftijd, tussen de 14 en 18 maanden, progressieve neurologische symptomen. Progressief verlies van gezichtsvermogen, gebrek aan spiercoördinatie en een abnormaal stijve gang komen vaak voor. Binnen enkele maanden na het begin van de ziekte treden aanvallen op die dodelijk kunnen zijn en de meeste zieke honden leven niet langer dan twee jaar.

Beheer van ziekten

Momenteel is er geen genezing voor LCN8 en de behandeling richt zich op symptoombestrijding. Vanwege de ernst van de ziekte wordt vaak euthanasie toegepast.

Genetische basis

Deze ziekte erft autosomaal recessief over. Autosomaal recessief overerven betekent dat de hond, ongeacht het geslacht, twee kopieën van de mutatie of pathogene variant moet krijgen om risico te lopen op het ontwikkelen van de ziekte. Beide ouders van een hond met de ziekte moeten ten minste één kopie van de mutatie dragen. Dieren die slechts één kopie van de mutatie dragen, lopen geen verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte, maar kunnen de mutatie doorgeven aan toekomstige generaties. Fokken tussen honden die drager zijn van een genetische variant die ziekte kan veroorzaken, zelfs als ze geen symptomen vertonen, wordt afgeraden.

Technisch verslag

Neuronale ceroïde lipofuscinosen (NCL's) zijn lysosomale opslagziekten die worden gekenmerkt door de ophoping van fluorescerende lipofuscinekorrels in de lysosomen van neuronen, wat resulteert in vroege neuronale dood en progressieve neurodegeneratie van het centrale zenuwstelsel. De variant die dit type lipofuscinose veroorzaakt bij Engelse Setters is c.491T>C van het CLN8-gen, dat codeert voor een transmembraan eiwit van het endoplasmatisch reticulum en mogelijk transport met het Golgi-apparaat bemiddelt. De functie van dit eiwit wordt niet goed begrepen, maar er wordt gedacht dat het een rol speelt bij de synthese en het transport van lipiden en er is aangetoond dat mutaties in CLN8 de niveaus van bepaalde lipiden in de hersenen kunnen beïnvloeden, zoals sfingolipiden en fosfolipiden.

De meest getroffen rassen

Australische herder
Duitse Korthaar Pointer
Saluki
Engelse Setter

Bibliografie

Katz ML, Khan S, Awano T,et al. A mutation in the CLN8 gene in English Setter dogs with neuronal ceroid-lipofuscinosis. Biochem Biophys Res Commun. 2005 Feb 11;327(2):541-7.