Neonatale cerebellaire corticale degeneratie

Neonatale cerebellaire corticale degeneratie (CCD) of neonatale cerebellaire abiotrofie is een neurodegeneratieve ziekte die voor het eerst beschreven werd bij Beagle honden. De pathologie zorgt ervoor dat de getroffen honden niet in staat zijn om normaal te bewegen vanaf het moment dat ze beginnen te lopen.

Symptomen

Bij Beagles worden de eerste symptomen gezien wanneer de honden rond de leeftijd van drie weken beginnen te lopen. Aangetaste puppy's vertonen evenwichtsverlies, een veranderd looppatroon met onvermogen om het ritme en bewegingsbereik te reguleren en trillingen. De progressie van klinische symptomen is minimaal. Degeneratie en verlies van Purkinjecellen van de kleine hersenen treedt op.

Beheer van ziekten

Er is momenteel geen genezing voor neonatale CDD bij honden. De behandeling richt zich op het beheersen van de symptomen en het bieden van ondersteunende zorg om de levenskwaliteit van de getroffen hond op peil te houden. Dit kan fysiotherapie, hulpmiddelen en medicatie omvatten om het trillen en andere symptomen onder controle te houden. De prognose voor honden is variabel en in ernstige gevallen kan euthanasie worden overwogen.

Genetische basis

Deze ziekte erft autosomaal recessief over. Autosomaal recessief overerven betekent dat de hond, ongeacht het geslacht, twee kopieën van de mutatie of pathogene variant moet krijgen om risico te lopen op het ontwikkelen van de ziekte. Beide ouders van een hond met de ziekte moeten ten minste één kopie van de mutatie dragen. Dieren die slechts één kopie van de mutatie dragen, lopen geen verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte, maar kunnen de mutatie doorgeven aan toekomstige generaties. Fokken tussen honden die drager zijn van genetische varianten die ziekte kunnen veroorzaken, zelfs als ze geen symptomen vertonen, wordt afgeraden.

Technisch verslag

De spinocerebellaire ataxieën zijn een genetisch heterogene groep aandoeningen die gekenmerkt worden door houdingsafwijkingen, motorische stoornissen en cerebellaire degeneratie, waaronder neonatale cerebellaire corticale degeneratie. Spectrine β-III, een cytoskeletaal eiwit dat aanwezig is in het soma en de dendritische boom van cerebellaire Purkinje cellen, is nodig voor het behoud van de dendritische architectuur. Spectrine β-III wordt gecodeerd door het SPTBN2-gen, waarvan is aangetoond dat het is veranderd bij CDD. Forman et al. ontdekten een deletie van 8 basenparen in de SPTBN2-gensequentie, die mogelijk de oorzaak is van neonatale CDD bij Beagle-honden. Deze deletie beïnvloedt exon 29 van SPTBN2 en genereert een voortijdig stopcodon, wat resulteert in de productie van een afgekapt eiwit.

De meest getroffen rassen

Beagle

Bibliografie

Forman OP, De Risio L, Stewart J,et al. Genome-wide mRNA sequencing of a single canine cerebellar cortical degeneration case leads to the identification of a disease associated SPTBN2 mutation. BMC Genet. 2012 Jul 10;13:55.