Late onset spinocerebellaire ataxie

Ataxie wordt gekenmerkt door ongecoördineerde bewegingen en is een relatief aspecifiek klinisch teken. De hier besproken laat ontstane spinocerebellaire ataxie is het gevolg van mutaties in het CAPN1-gen.

Symptomen

Puppy's die dit type ataxie ontwikkelen, hebben ongecoördineerde bewegingen en evenwichtsproblemen die meestal optreden tussen de leeftijd van 6 maanden en het eerste levensjaar. Naarmate de ziekte vordert, vallen ze regelmatiger en worden de bekkenledematen ernstiger aangetast.

Beheer van ziekten

Er is geen genezing voor de ziekte. Honden met spinocerebellaire ataxie worden vaak geëuthanaseerd vanwege hun slechte levenskwaliteit.

Genetische basis

Deze ziekte erft autosomaal recessief over. Autosomaal recessief overerven betekent dat de hond, ongeacht het geslacht, twee kopieën van de mutatie of pathogene variant moet krijgen om risico te lopen op het ontwikkelen van de ziekte. Beide ouders van een hond met de ziekte moeten ten minste één kopie van de mutatie dragen. Dieren die slechts één kopie van de mutatie dragen, lopen geen verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte, maar kunnen de mutatie doorgeven aan toekomstige generaties. Fokken tussen honden die drager zijn van een genetische variant die ziekte kan veroorzaken, zelfs als ze geen symptomen vertonen, wordt afgeraden.

Technisch verslag

De studie van Forman et al. (2013) identificeerde de c.344G>A variant van het CAPN1 gen als mogelijke oorzaak van late onset ataxie bij Parson Russell Terriers. Het CAPN1-gen codeert voor de katalytische subeenheid van calpain 1, een essentieel eiwit in de regulatie van het celcytoskelet en signaaltransductie. Calpainen zijn eiwitten die in veel levende organismen voorkomen en op het niveau van het zenuwstelsel wordt gesuggereerd dat ze een relevante rol zouden kunnen spelen bij neuronale schade na trauma. Hun relatie met de ontwikkeling van pathologie wordt echter nog steeds bestudeerd en onlangs is aangetoond dat calpain 1 betrokken kan zijn bij de ontwikkeling van zenuwcellen in de kleine hersenen en dat het ook een rol kan spelen bij synaptische plasticiteit en leren en geheugen.

De meest getroffen rassen

Jack Russell Terriër

Bibliografie

Forman OP, De Risio L, Mellersh CS. Missense mutation in CAPN1 is associated with spinocerebellar ataxia in the Parson Russell Terrier dog breed. PLoS One. 2013 May 31;8(5):e64627.