Kegel- en staafdystrofie 1 (PDE6B-gen)

Kegelstaafdystrofieën (CRD) tasten de fotoreceptorcellen van het netvlies, kegeltjes en staafjes, aan, wat leidt tot verminderde gezichtsscherpte gevolgd door ernstig gezichtsverlies dat vaak overgaat in totale blindheid.

Symptomen

Symptomen van CRD kunnen optreden tussen de leeftijd van 1 en 4 jaar en omvatten pupillen die kleiner zijn dan normaal, vroege netvliesveranderingen en, in latere stadia, gegeneraliseerde bilaterale netvliesatrofie. De pathologie kan worden opgespoord door fundusonderzoek om het netvlies te beoordelen en door elektroretinografie. Bij cone-rod dystrofie 1 beginnen de symptomen vroeg en kan netvliesdegeneratie al binnen enkele maanden na de leeftijd worden gezien.

Beheer van ziekten

Er bestaat geen behandeling voor progressief gezichtsverlies. Dankzij hun scherpe reuk- en gehoorzintuigen kunnen honden dit verlies compenseren, vooral in een vertrouwde omgeving. Je kunt je hond helpen door regelmatige oefenroutes uit te stippelen en geleidelijk de nodige veranderingen te introduceren.

Genetische basis

Deze ziekte erft autosomaal recessief over. Autosomaal recessief overerven betekent dat de hond, ongeacht het geslacht, twee kopieën van de mutatie of pathogene variant moet krijgen om risico te lopen op het ontwikkelen van de ziekte. Beide ouders van een hond met de ziekte moeten ten minste één kopie van de mutatie dragen. Dieren die slechts één kopie van de mutatie dragen, lopen geen verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte, maar kunnen de mutatie doorgeven aan toekomstige generaties. Fokken tussen honden die drager zijn van een genetische variant die ziekte kan veroorzaken, zelfs als ze geen symptomen vertonen, wordt afgeraden.

Technisch verslag

De fotoreceptorcellen van het netvlies, kegeltjes en staafjes, ontvangen lichtprikkels uit de omgeving en geven de informatie door aan de hersenen, waar het wordt geïnterpreteerd en omgezet in gezichtsvermogen. Wanneer de fotoreceptorcellen hun functie verliezen, treedt een geleidelijk verlies van gezichtsvermogen op, dat uiteindelijk tot blindheid kan leiden. Bij honden kunnen meer dan 100 verschillende rassen een vorm van erfelijke netvliesdegeneratie hebben, waarbij meestal de kegeltjes zijn aangetast, met of zonder betrokkenheid van de staafjes. Verwante mutaties zijn beschreven in meer dan 200 genen, wat de grote fenotypische heterogeniteit weerspiegelt. Goldstein et al. identificeerden autosomaal recessief overervende netvliesaandoeningen bij twee verschillende rassen, de American Staffordshire Terrier en de American Pit Bull Terrier. Bij beide was het begin van de ziekte vroeg, voor de leeftijd van één jaar, en resulteerde in ernstige fotopische (vermogen om kleuren te onderscheiden) en scotopische (vermogen om wit, zwart en schaduw te onderscheiden) visuele beperking, die overging in ernstigere blindheid in de vroege volwassenheid. Beide ziektebeelden werden respectievelijk cone-rod dystrofie 1 (crd1) en cone-rod dystrofie 2 (crd2) genoemd. crd1 wordt veroorzaakt door mutaties in PDE6B, dat codeert voor een van de drie subeenheden die samen het PDE6-eiwit vormen dat essentieel is in de visuele signaalcascade. Hier analyseren we de aanwezigheid/afwezigheid van de crd1-gerelateerde deletie c.2404_2406del in Amerikaanse Staffordshire Terrier honden.

De meest getroffen rassen

Amerikaanse Staffordshire Terrier

Bibliografie

Goldstein O, Mezey JG, Schweitzer PA,et al. IQCB1 and PDE6B mutations cause similar early onset retinal degenerations in two closely related terrier dog breeds. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2013 Oct 25;54(10):7005-19.